Kasane-irome ENSHU遠州 = marsala / 遠州茶enshu-cha / marsala + kawa z mlekiem /香色kōiro / camel

 

Rikyu, Oribe i potem Kobori Enshu (1579-1647) – trzech wielkich mistrzów herbaty w historii Japonii.

Tak jak  w powiedzeniu ”do trzech razy sztuka” Enshu nie skończył swojego życia popełniając harakiri, tak jak jego nauczyciele.

Żył do końca swoich dni jako szanowany mistrz herbaty, który w ciągu swojego życia przeprowadził aż 400 spotkań herbacianych.

Kiedy miał 10 lat poznał Rikyu i pod jego wpływem oczarowała go droga herbaty.

Zaczął naukę sztuki herbaty u Oribe kiedy miał 15 lat.

Gdy zaś skończył 25 lat, po śmierci ojca został panem feudalnym i głównym mistrzem herbaty dla shoguna Tokugawa.

Dziedzicząc ducha wabi sabi od Rikyu i kreatywność od Oribe, wykreował styl ceremonii herbaty dla nowej ery w historii Japonii.

Łącząc w drodze herbaty estetykę dworską i poetycki duch dawnych czasów, dążył do osiągnięcia harmonijnego, eleganckiego i wyrafinowanego piękna.

Jego estetyka kirei-sabi pasowała do ówczesnego, pokojowego okresu w historii.

Była łatwa do zrozumienia dla wszystkich, w przeciwieństwie do estetyki Rikyu, bardzo ascetycznego minimalizmu czy estetyki Oribe – bardzo dynamicznej awangardy.

Możemy zobaczyć  nowoczesność w jego pogodnym i przejrzystym pięknie, lekkim humorze i stylowym podejściu.

Enshu na przykład zaprojektował pawilon do ceremonii herbaty z większą ilością okien, aby rozjaśnić wnętrze, albo z dwoma alkowami tokonoma, by poszerzyć możliwości tworzenia dekoracji.

Zlecał wykonanie zaprojektowanych przez siebie czarek nawet zagranicą.

Projektował ogrody zen z kwitnącymi żywopłotami zamiast kamieni.

  http://www.sankei.com/west/news/150627/wst1506270040-n1.html

擁翠亭  Yousui-tei

http://www.enshuryu.com

和蘭陀　半筒茶碗   czarka z Holandii

 

 

 photohito.com

大池寺　蓬莱庭園   Świątynia Ooike, Ogród Horai

 

Kreował nowinki z radością i pasją, często pod wpływem zainteresowań innymi kulturami.

Mając 18 lat wymyślił pierwowzór suikinkutsu, systemu dźwiękowego wykorzystującego dźwięk kapiącej po obmyciu rąk wody do zakopanego w ziemi zbiornika w ogrodzie herbacianym.

Kiedy miał 27 lat zajął urząd, w którym był odpowiedzialny za budowę pałaców i zamków oraz znajdujących się tam ogrodów.

Ukazał swój niezwykły talent także jako architekt i projektant krajobrazu. Nazywa się go dziś japońskim Leonardo da Vinci. . .

MakiMaki kasane irome Enshu oferujemy z myślą o jego kirei-sabi . . .

    https://www.g-call.com/

Portret Kobori Enshu

 

利休、織部、そして小堀遠州。いわずと知れた、日本の三大茶人。

三度目の正直、というわけではないが、三人の中で唯一、遠州は切腹で人生を終えなかった。

一説では400回ものお茶会を行い、最後まで幸せに茶人として生きたという。

10歳に利休に出会って茶の湯に目覚め、15歳で織部に師事、25歳で大名となり、徳川将軍の茶道指南として、武家の茶を確立していく。

利休の正統なわびさびの精神と、織部の独創性をしっかり受け継ぎ、新しい時代の茶を創った遠州。

古きよき王朝文化と和歌の心を茶道に取り入れ、優美で豊かな、調和の取れた美を追求した。

彼の「綺麗さび」の精神は、利休の禁欲的なミニマリズムや、織部のアバンギャルドな激しい美と比べると、非常にわかりやすく、誰もが美しい、と認めるもので、安定したその時代にふさわしいものだったようだ。

遊び心としゃれっ気のある、すっきりした明るい美は、現代にも通ずるものだろう。

たとえば、茶室は窓をたくさんつけて明るくしたり、飾る可能性を広げて一室に床の間をひとつとこだわらず二つ設けたり。

自分でデザインした茶碗を海外に発注したり、禅庭の石の替わりにもっこりしたつつじの刈り込みを使ってみたり、おもしろいものはどんどん取り入れて新しいものを作って、デザインを楽しんでいたかのようだ。

18の時には、今日水琴窟とよばれるものの原型を発明、茶庭に「音」の仕掛けを作ってみたりもした。

27歳に作事奉行という、幕府や宮廷の建築や庭園などに関わる仕事を統括する役につき、宮廷や城の建築、造園に只者ならぬ才能を発揮、その才能の多彩なことから、日本のレオナルド・ダ・ヴィンチともいわれる。

遠州茶色と香色のカサネ色目、遠州の綺麗さびに思いを寄せて . . . 。

 

Tu można posłuchać dźwięk od suikinkutsu!　　ここで水琴窟の音が聞けますよ。

www.youtube.com/watch?v=zksMvb-2HRA

Kasane-irome AI 藍 = indygo / 青藍 seiran  / indigo + jasny błękit / 甕覗 kamenozoki / aqua

Prawdopodobnie indygo (ai) jest najstarszym barwnikiem w historii ludzkości.

W Japonii ten kolor był zawsze bardzo lubiany.

Świadczy o tym m.in. ogromna ilość nazw w tej gamie kolorów, w większości zawierających w sobie ”ai” czyli indygo,  na przykład: fuka-ai, ai-tesu, koi-ai, kon-ai, naka-ai, asa-ai, ai-nezu, ai-iro, seiran (to inaczej czytany znak ai), futa-ai, shira-ai, ai-jiro.

Ponadto jest bardzo dużo nazw utworzonych na bazie słów: asagi, hanada, kon, katsu, które też oznaczają indygo czy różne niuanse odcieni niebieskiego.

Mamy także ciekawe nazwy, takie jak nando (”garderoba” – ciemne, zielonkawe indygo) , shirokoroshi (”zabijanie bieli”, czyli prawie biały błękit) lub kamenozoki (wpatrywanie się w kadź z barwnikiem – jasny błękit).

W starej literaturze japońskiej już od VIII wieku pojawia się mnóstwo tego typu nazw kolorów.

　http://blog.livedoor.jp/aiiropubinfo

”Japończycy są kreatywni w nazywaniu czegoś. Nadawali kolorom pseudonimy używając metody analogii. Ai (indygo) jest kolorem szczególnie bliskim Japończykom i dlatego ma bardzo dużo nazw.” – tak mówi farbiarz artystyczny Yukio Yoshioka.

W okresie Heian (VIII-XII w.) indygo było traktowane jako kolor szlachetny i tylko rodzina cesarza oraz wysokiej rangi arystokraci mogli zakładać ubiory farbowane w tym kolorze.

Natomiast w okresie Kamakura (XII- XIV w.) takie ubiory chętnie nosili samurajowie, ponieważ naturalne indygo ma działanie przeciwzapalne i dezynfekcyjne oraz wspomaga krzepnięcie krwi.

A w okresie Edo (XVII-XIX w.) niesamowicie rozpowszechniła się bawełna barwiona indygo, przez co stolica i wsie wyglądały jakby zafarbowane na niebiesko. . .

Do dziś przetrwała w Japonii technika farbowania tkanin naturalnym barwnikiem pochodzenia roślinnego aizome (藍染め) . Po japońsku ”ai 藍” ma także znaczenie miłość 愛i poznanie się 出会い – krótkie i piękne słowo.

Takie właśnie tło historyczne stoi za stworzeniem MakiMaki kasane-irone Ai 🙂

Utagawa Hiroshige　Sandono – jedna z 69 stacjach Kiso kaido  　歌川広重　木曽街道六十九次之内 三渡野

 

藍は、人類歴史の中で、最古の染料といわれている。

日本では歴史を通してとても愛されてきた色だ。

その証拠に、藍染めには濃淡、色の微妙なニュアンスの違いにより、本当にたくさんの名前がある。

例えば、「藍」がつく色名だけでも、深藍ふかあい、藍鉄あいてつ、濃藍こいあい、紺藍こんあい、中藍なかあい、浅藍あさあい、藍鼠あいねず、藍色あいいろ、青藍せいらん、二藍ふたあい、白藍しらあい、藍白あいじろ　など。

また、浅葱、縹、紺、褐とそれがつく名前、おもしろいものでは、納戸、白殺し、甕覗など、ニュアンスが少し違うとまったく違う呼び名がそれは数え切れないほどある。

それらの呼び名は、平安時代の宮中の儀式や規則をまとめた書や、和歌、歌舞伎など、古今の文学の中に見られる。

   http://sho-aizome.com/aizomeao/

染織家の吉岡幸雄さんは、こう言っている。

「日本の人は、なぞらえることに優れてる。色をいろんなものになぞらえて、色にアダ名を付けて来たわけです。藍は特に親しみのある色なので、より多くそういう呼び方があるのです。」

手間ひまかけて染められた藍は、平安時代、皇族や上流階級のみが身につけられる高貴な色だった。

鎌倉時代には武士が好んで身につけた。藍に消炎や解毒、止血の作用があるからだ。

江戸時代には、浮世絵でも見るように、木綿を鮮やかに染める藍が庶民に普及し、江戸は藍色の町だったという。藍は、愛、出会いにも通じる響きを持つ、素敵な色だ。

Kasane-irome KIKU 菊 = musztardowy / 櫨染 hajizome / mustard yellow + ciemnoszary melanż / 鼠色 nezumi-iro / melange dark gray

Chryzantema była od zawsze kwiatem lubianym przez Japończyków.

Nawet kamon (herb rodzinny) cesarski został oparty na chryzantemie, a obecnie używany jest także jako znak państwowy.

Chryzantema stała się kwiatem narodowym Japonii, podobnie jak wiśnia.

Rożne kamon z motywem chryzantemy

 

Święto chryzantem, Chōyō 重陽 jest jednym z 5 głównych tradycyjnych świąt związanych z zmianami pór roku.

Obchodzi się je w dziewiątym dniu dziewiątego miesiąca, czyli 9-ego września, ale w porównaniu do innych świąt obecnie nie jest obchodzone aż tak powszechnie.

W tym dniu świątyniach shinto prowadzone są piękne obrzędy.

Czytaj dalej →